Brigade Anders leren Anders organiseren

Steeds meer scholen, kindcentra en kinderopvangorganisaties voelen de noodzaak om opvang en onderwijs anders te organiseren en daarmee beter aan te sluiten op wat kinderen nodig hebben. Maar hoe pak je dat aan? De brigade ‘Anders leren, anders organiseren’ helpt sinds een jaar om stappen te zetten. Ervaringsdeskundigen uit onderwijs en kinderopvang, brigadiers genoemd, delen hun kennis, bieden inspiratie en denken mee. Directeur Nadia Verhoeff riep een brigadier in op haar school: “Fijn dat deze manier van sparren met een brigadier in het leven is geroepen!”

Sparren met een brigadier brengt je verder

Sluit onderwijs nog aan op wat kinderen van nu nodig hebben? Kan het huidige systeem tegemoet komen aan werkelijk passend onderwijs en aan de persoonlijke ontwikkelvragen van kinderen van nu? En hoe nemen we teams mee bij een andere inrichting van leren? Scholen en kindcentra die hun vragen stellen aan de brigade zijn op zoek maar lopen vaak vast. Omdat ze niet weten hoe te beginnen, omdat kennis en inspiratie mist of omdat veranderen nu eenmaal niet vanzelf gaat. De brigade brengt daar verandering in.

Impuls voor actie

Het afgelopen jaar hebben scholen en besturen, een gemeente, samenwerkingen van scholen en kinderopvang en een vervolgopleiding de weg naar de brigade ‘Anders leren, Anders organiseren’ gevonden. Zij stelden vragen als: ‘Hoe kunnen we teams van school en opvang die in een nieuw IKC samen gaan werken dichter bij elkaar brengen?’ of ‘De alumni van onze opleidingen werken in kindcentra. Wij willen hen actuele kennis meegeven over nieuwe praktijken zoals samenwerking tussen onderwijs, zorg, welzijn en opvang’ en ‘We willen kleuters op een andere manier volgen in hun ontwikkeling, zonder toetsen. Hoe richten we dat in, in ons onderwijs?’ De brigadiers brachten deze vragende partijen met succes en veel waardering een stap verder.

Een aantal jaar geleden ging het niet goed met onze school. We hebben met het team de koers omgegooid naar eigentijdser onderwijs en werken sindsdien in bouwen, we hebben flexibele schooltijden en persoonlijke leerlijnen. De school staat er weer goed voor. Na een tijdje liepen we tegen zaken aan, zoals hoe we groepsdoorbrekend werken beter konden inrichten. We zaten op een dood spoor en riepen brigadier Elly Marwitz in. Zij heeft ons een aantal mogelijkheden aangedragen. Het was belangrijk dat ze niet met kant-en-klare oplossingen kwam, maar ons juist aan het denken zette. Na de brigade ontstonden al gelijk nieuwe ideeën waar we mee aan de slag gaan,” zegt Nadia Verhoeff, directeur van de Wilgenhoek in Hank.

Initiatiefnemers brigade

De brigade ‘Anders leren, anders organiseren’ is een initiatief van Vereniging IKOOK en Bureau Interventures. Zij vinden dat onderwijs anders georganiseerd kan worden om zo beter aan te sluiten op wat kinderen nodig hebben. Beide partijen geloven bovendien in de kracht van uitwisselen en in het delen van kennis om in beweging te komen. De brigade maakt dit mogelijk.
De vereniging IKOOK staat voor de ambitie om kinderen van 0-13 jaar, iedere dag en het hele jaar door, alle ruimte te geven om zichzelf te ontwikkelen. Interventures ontwikkelt de brigade en verzorgt de matching om scholen en kindcentra van elkaar te laten leren en de stap naar doen te zetten.

Stel je vraag

Een vraag stellen kan via de website www.andersleren-andersorganiseren.nl. De matchmaker neemt contact op voor een intake en maakt een match met een passende brigadier. De vragende organisatie prikt samen met de brigadier een datum voor de brigade. Aan een brigade zijn beperkte kosten verbonden voor de vervanging van de brigadier en de matching.

Kijk voor meer informatie over hoe de brigade werkt op de website van Anders leren Anders organiseren.

Meer informatie vind je in Flyer Brigade Anders leren Anders organiseren en op de website www.andersleren-andersorganiseren.nl 
De brigade is een activiteit zonder winstoogmerk van de vereniging IKOOK in samenwerking met Interventures.

Reflectie op actie

In veranderprocessen is het lastig te duiden wat er precies gebeurt als je er middenin zit. Intervisie is dé manier om stil te staan en te reflecteren; als team, als individu of breder in de organisatie. Het creëren van vrije ruimte om een vraagstuk te onderzoeken is voor mij de kern van intervisie. Verschillende stemmen, ideeën, brillen en waarheden komen bij elkaar rondom een vraagstuk. Dat geeft nieuwe inzichten voor de inbrenger, waarna die een eerstvolgende actie voor zichzelf benoemt. Niet alleen de inbrenger leert. Alle deelnemers leren, zoals over open vragen formuleren en het uitstellen van oordelen.

Hier volgen een paar voorbeelden van toepassing van intervisie:

  1. Aanscherpen van je redenering voor verandering
    Als veranderleider heb je vaak goed in je hoofd wat de noodzaak van de ingezette verandering is, waar het (ongeveer) naar toe gaat en wat er veranderd zou moeten worden. In veel verandertrajecten blijkt dat de antwoorden op de vragen waarom, waartoe, wat, hoe en wie veranderen niet eenduidig zijn. In intervisie toets je je redenering voor verandering en luisteren anderen mee vanuit verschillende rollen. Samen scherp je de redenering aan. Je maakt je verhaal consistenter zodat anderen het begrijpen en mee kunnen in de verandering.
  2. Anders vasthouden voor professionals
    In zijn nieuwe boek betoogt Wouter Hart dat werken vanuit de bedoeling vraagt om anders vasthouden. Hij geeft negen sleutels als handvatten om mee aan de slag te gaan. Naast de systeemwereld van regels en protocollen, kenmerkt de leefwereld datgene waar het echt om draait (de bedoeling). Deze tijd vraagt om een wakkere leefwereld waarin de professionals aan zet zijn, en niet de systemen. De oproep aan professionals is onder andere:

    • weet waar je zelf voor staat / waar komen jouw drijfveren vandaan,
    • wakker het oplossende vermogen van de ander aan,
    • werk vanuit de geest in plaats van vanuit de letter / geef een professioneel antwoord.

    In intervisiesessies werk je met collega’s of professionals uit andere organisaties aan deze uitdagingen. Je slaat eigenlijk twee vliegen in één klap, want de werkwijze van intervisie vraagt dat je geen oplossingen voor anderen verzint, maar het oplossende leervermogen van de ander aanspreekt. Dat is soms even wennen!

  3. Waarderend onderzoeken
    Je kunt ervoor kiezen hoe je een vraagstuk aanvliegt: als probleem, of als kans. In de methode waarderend onderzoeken (appreciative inquiry) kijk je wat al goed gaat en hoe je dat kunt uitvergroten. Je werkt vanuit kracht en enthousiasme en zoekt waar de energie zit. Dat werkt veel positiever dan aandacht besteden aan wat niet goed gaat.

Benieuwd naar de mogelijkheden voor begeleiding van intervisie? Neem dan vrijblijvend contact met me op.